قدرت شکستن اجسام
قدرت شکستن اجسام
نوشته : دنی کوردانوفسگی مترجم : زهرا رسولپور
نمایشی جالب و دیدنی از هنرهای رزمی است که تماشاچیان با تمام وجود آن را دوست دارند و شخص رزمی کار نیز حس فوق العاده ای از موفقیت را درک می کند. بیشتر رزمی کاران به نحوی این قدرت را تجربه کرده اند مثلا شکستن تخته های چوبی در امتحانات تعیین سطح یا شکستن کاشی و آجر به صورت نمایشی و یا حتی در مسابقات مربی تکواندو در سبک ITDF یعنی دنی کوردانوفسکی چگونگی تمرین صحیح برای اجرای این قدرت را برایتان شرح می دهد.
PBنمایشی از قدرت است که در آن تمرکز و دقت با مهارت بالا درهم می آمیزد. اغلب از من به عنوان مربی و بازرس بین المللی می پرسند که آیا PB به شخص صدمه ای هم وارد می کند و یا ممکن است که شخص در حین انجام این عمل مجروح شود. حقیقت PB این نیست که رزمی کاران دستها و پاهای آهنین دارند ( که در واقع ما رزمی کاران دوست داریم که مردم اینگونه فکر کنند و خودمان هم باورمان شده است ) بلکه هر چه هست نتیجه سالها تمرین ، ممارست و تمرکز می باشد. بسیاری از ما تکواندوکاران زمانیکه بچه بودیم و یا زمانی که تازه وارد این رشته شده بودیم مربیان و استادان خود را در حال اجرای تکنیک های PB می دیدم و آنقدر تحت تاثیر قرار میگرفتیم که در خانه سعی می کردیم تکه های چوب و یا آجر را خرد کنیم اما هیچ کدام از آن چوبها و آجرها برای این امر مناسب نبودند. تذکر این امر حائز اهمیت است که انسان با اجزای بدنش یعنی با دستها و پاهایش نمی تواند همه نوع اجسامی را بشکند. واضح است که تنها تخته، آجر و کاشی های خاصی را می توان با دست و یا با پا شکست اما باید بگویم که قصدم از ذکر این مطلب این نبود که ما فقط نرم ترین و شکننده ترین مواد را برای این منظور تهیه می کنیم. معهذا باید منطقی و واقع نگر باشیم. همه ما داستانهایی در مورد رزمی کاران جوان و تازه کار شنیده ایم که سعی کرده اند با ضربه مشت میز تحریرشان را بشکنند و یا تلاش کرده اند که بلوکهای سبک را خرد کنند اما این کارشان تنها منجر به صدمه دیدنشان شده است.
هنرمندان رزمی کار حرفه ای که مراحل PB را با موفقیت سپری کرده اند پیش از انجام برگ های ناموفق ، در هر یک از تکنیک های مربوط به این هنر رزمی به درجه استادی رسیده اند. قبل از آنکه کار پرورش عضلات را به منظور اجرای چنین حرکات قدرتمندانه ای آغاز کنیم در ابتدا باید بر تکنیک های مورد نیاز آن مسلط شویم. تکنیک های بی شماری در زمینه PB وجود دارد اما دو مورد از معمول ترین آنها ضربه مشت مستقیم و ضربه لگد از پهلو می باشند. در کل برای این حرکت ضربه مشت مستقیم مچ را به طور کامل بچرخانید و عضلات شکم و کفل را طوری فشرده کنید که شانه ها و بازوها را نیز درگیر کند و در نهایت این فشردگی به بند انگشتانتان برسد. در حالیکه مشغول یافتن مسیر درست برای وارد کردن ضربه هستید باید توجه داشته باشید که به منظور افزایش سرعت، چرخش پای شما باید کمترین میزان کشش را داشته باشد. برای اینکه مسیر صحیح وارد کردن ضربه تغییر نکند و از قدرتتان کاسته نشود، در وضعیت درستی که به آن دست یافته اید باقی بمانید و مسیر مستقیم وارد کردن مشت را حفظ کنید. ضربه را در حالی بسیار آرام وارد کنید که هیچ کششی در بازوها و شانه ها وجود نداشته باشد و به یاد داشته باشید که انجام درست حرکت و دستیابی به حداکثر قدرت مستلزم جهش صحیح زانو می باشد.برای انجام حرکت صحیح پیچ دار، مچ شما باید بچرخد، حالت خود را همان گونه که روی دو پا محک ایستاده اید حفظ کنید. بندهای پایینی انشگت سبابه و انگشتان میانی تان هستند که باید آنها را در وارد کردن ضربه به هدف مورد نظر به کار برید. توجه داشته باشید که این ضربه باید با بیشترین قدرت و در کمترین زمان ممکن به هدف اصابت کند. مچ اصابت کننده تان را در لحظه ضربه به شدت فشرده کنید و در حالیکه هیچ خمیدگی ای در دست و مچتان مشاهده نمی شود ضربه را وارد کنید.
قبل از وارد کردن ضربه پا به هدف، پایی را که می خواهید با آن ضربه وارد کنید به قسمت داخلی زانوی پای ساکنتان ببرید.
ضمن آنکه پای ضربه زننده باید با حرکت چرخشی به هدف اصابت کند پای ساکن همچون نقطه اتکایی عمل می کند که همزمان موجب چرخش کفل و لگد می شود. وضعیت خود را همان طور که محکم روی پای ساکنتان ایستاده اید حفظ کنید و پاشنه پایتان را روی زمین نگهدارید.
در زمان برخورد، وزنتان را به پای ضربه زننده منتقل کنید. پاشنه پا تا بند انگشت کوچک تان را برای زدن ضربه درگیر می کند. به منظور شرح اصول و مبانی ای که ورای این عملیات وجود دارد تکنیک های تکواندو به مقولاتی تقسیم می شود : قدرت، نیروی عکس العمل ، تمرکز ، تعادل و کنترل دم.
قدرت :
اساسا زمانی که صحبت از قدرت شکستن اجسام می شود، قدرت بدنی است که حرف اول را می زند. در حین انجام این تکنیک، تکواندو کار هیچ گونه خطایی انجام نمی دهد که توجه تماشاچیانی را که مشغول دیدن این تکنیک هستند، منحرف کند. با تلفیق قدرت و سرعت ، بالاترین میزان انرژی یا نیروی حرکتی از حداکثر وزن رزمی کار بدست می آید و این تکنیک با بالاترین سرعت اجرا می شود. همچنین لازم به ذکر است که وزن رزمی کار در طول اجرای ضربه افزایش می یابد.
طی فرایندی که انتقال وزن نامیده می شود، هنرجو از طریق تمرکز و تمرین میزان استفاده از عضلاتش، به خصوص عضلات بزرگتر بدن مانند عضلات ران و شکمی ، را به بالاترین حد ممکن می رساند. با انتقال وزن از طریق اجرای حرکاتی همچون چرخش کفل بدن می تواند از عضلات کوچک و بزرگ تواما استفاده کند و در نتیجه میزان تاثیر را در خلال حرکت بیشتر کند.
اغلب در انجام شکستن اجسام در تکواند، نیروها باید فقط در قسمت های خاصی از بدن متمرکز شوند مثلا در لبه خارجی و بند انگشتان دست و پا در تیغه خارجی و پاشنه پا. به منظور آماده کردن تمام عضلات بدن و نیز انتقال نیرو به ناحیه مورد نظر بیشترین میزان تمرکز مورد نیاز است. در خلال انتقال وزن، سرعت نیز افزایش می یابد و بدین گونه نتیجه مطلوب حاصل می شود. عاملی فوق العاده مهم در طول این حرکت این است که رزمی کار در حین اجرای حرکت کاملا آرام باشد که این آرامش ضمان حرکتی نرم و بدون مشکل خواهد بود.
تعادل :
تعادل با توازن دیگر عامل مهم در اجرای این حرکت است که توجه خاصی می طلبد. چنانچه تعادل بدنتان را به خوبی حفظ کنید ضربه شما موثرتر خواهد بود. برای حفظ تعادل، رزمی کاران باید به حفظ مرکز ثقل میان دو پا توجه خاصی مبذول کنند البته این امر بسته به آن است که رزمی کار برای دستیابی به چه نتیجه ای تلاش می کند.
نیروی عکس العمل :
این نیرو برای اجرای درست تکنیک مورد نیاز است. طبق قانون نیوتن : « برای هر عملی، عکس العملی مساوی و خلاف جهت آن وجود دارد.» این قانون بیشتر زمانی به کار می رود که حرکتی در خلاف جهت و با سرعت بالا به سمت شما در حال شکل گیری است. رزمی کاری که در وضعیت تدافعی و در خلاف جهت مبارزه می کند در واقع نیروی خود را با نیروی شما با هم می آمیزد.
سبک ترین و کم قدرت ترین ضربه ها میتوانند کوبنده باشند اما چطور می توان این ضربه ها را در شکستن اجسام که در آن هدف ثابت باقی می ماند، به کار بست ؟ نیروی عکس العمل در این مورد ربطی به قدرت ندارد بلکه به تعادل شخص بر می گردد. در برخی از ضربات خاص مانند ضربه مشت رزمی کار بایستی وزنی هم تراز با طرف مقابل داشته باشد که در نتیجه صحت و دقت ضربات وارده به خطر نیفتد.
با وجود تمرکز لازمه ضربه تنها زمانی کوبنده خواهد بود که توجه شما فقط بر روی قسمت کوچکی از ناحیه ای باشد که قرار است ضربه به آن وارد شود. چنانچه عمل بر عکس العمل غالب شود ممکن است ضربه مورد نظر کمی از مسیر اصلی منحرف شود و در نتیجه بلغزد و به هدف برخورد نکند.
بعد از انجام تمرینات کافی و یافتن مهارت در هر یک از این تکنیک ها بایستی برای دستیابی به قدرت مورد نیاز و پیدا کردن مسیر درست وارد کردن ضربه، عضلاتمان را از نظر قدرت، سرعت و انعطاف پذیری آماده کنیم. در واقع پرورش عضلات به منظور ایجاد انرژی مورد نیازی است که برای خرد کردن یا شکستن هدف مورد نظرمان لازم است. علاوه بر تمرینات مورد نیازی که توسط مربی حرفه ای به رزمی کاران داده می شود. تعدادی شیوه های تمرینی متناوب نیز وجود دارد که در پرورش عضلات و اجرای چنین حرکات کوبنده ای مفید هستند. چنانچه تمرینات مختص حرکت مخصوصی باشد، تمرینات استقامتی به همراه جلسات تمرین مستمر مفیدتر خواهد بود. با وجود این ضروری است که در هر برنامه تمرینی تعدادی تمرینات عمومی نیز گنجانده شود.
تناسب اندام و ورزیدگی :
شما می توانید دستها و پاهایتان را ورزیده و قدرتمند سازید. می توانید مشت هایتان را چنان قوی سازید که پینه هایی در قسمت بند انگشتانتان ایجاد شود و این امر در مورد پاهایتان نیز صادق است. مربیان و استادانی با مشت های قدرتمند که در هنگام وارد کردن ضربه هیچ گونه دردی احساس نمی کنند همگی اتفاق نظر دارند که تا حدی دست هایشان حالت ظرافت و چابکی خود را از دست داده اند. به عبارت دیگر به کسانی که آرزو دارند جراحی موفق و یا پیانیست ماهری شوند توصیه نمی کنم که چنین تمریناتی را برای ورزیدگی دستان انجام دهند. برای ورزیدگی و قوی کردن دستها و پاهایتان که برای ضربه زدن از آنها استفاده می کنید تمرینات خاصی وجود دارد. همه کارگران نیز درست مثل ورزشکاران به دستهایی قوی و ورزیده نیاز دارند تا بتوانند کارهایشان را به نحو احسن انجام دهند. این امر در مورد تمام هنرمندان رزمی کار نیز صدق می کند که چنانچه از نظر ورزیدگی در سطح خوبی ظاهر نشوند تا تاب تحمل ضربات وارده به اجسام سخت را داشته باشند در مقابل داشتن قدرت و تکنیک برتر هیچ ارزشی ندارد.به مراتب رایج ترین تمرین در زمینه ورزیدگی شنا رفتن بر روی پیش مشت می باشد. آنچه در مورد این تمرین بسیار رایج است این است که اغلب افراد این تمرین را به صورت نادرست انجام می دهند. ضروری است که شما رزمی کاران بر روی دو انگشتی شنا بروید که از آنها برای زدن ضربه استفاده می کنید و مشتتان را به سمت انگشت کوچکتان بچرخانید. این عمل ممکن است موجب شود که مچتان به طرفین خم شود . پرکاربردترین و بهترین وسیله تمرینی که من می شناسم یک نوع مچ بند ضربه گیر است که در خانه نیز می توانید آنرا تهیه کنید. این وسیله در اصل تکه چوبی است با جای دست راحت که دور آنرا با نوع خاصی از پارچه می پوشانند. به طوریکه قسمت نرم پارچه رو به داخل باشد بنابراین قسمت سخت پارچه رو به بیرون قرار می گیرد وبه شکل بند انگشتان در می آید و باعث می شود که مشتتان بزرگتر و گردتر شود. این آلت تمرینی می تواند برای سفت کردن تمام قسمت های بدنتان که برای ضربه زدن و یا حتی بلوکه کردن به کار می برید مورد استفاده قرار گیرد.
ضربه مشت مستقیم :
1- در وضعیت صحیح قرار یگرید و مسیر مستقیم وارد کردن مشت را تعیین کنید.
2- هیچ فشاری به ناحیه شانه و بازوها وارد نکنید و جهش صحیحی در ناحیه زانو ایجاد کنید
3- مچ را به صورت پیچ دار بچرخانید و دو پایتان را محکم روی زمین نگه دارید.
4- ضربه را با بندهای پایینی انگشت سبابه و انگشتان میانی با نهایت سرعت وارد کنید.
لگد به پهلو با تیغه پا :
1- کتف پایتان را به جدار داخلی زانوی پای ساکنتان ببرید.
2- روی پای ساکنتان بچرخید به صورتی که کفل نیز در هنگام وارد کردن ضربه بچرخد.
3- وزن بدن تان را به پای ضربه زننده ( پایی که با آن ضربه می زنید) وارد کنید.
شناهای پرشی از طرفین :
1- در وضعیت شنا رفتن قرار بگیرید 2- ارتفاع بدنتان را کوتاه کنید و خودتان را از طرفین به بالا پرتاب کنید 3- بر زمین فرود آیید و حرکت را در خلاف جهت تکرار کنید
جهش با پای جمع شده :
1- روی یک سکو بایستید 2- با پرش از روی سکو جدا شوید و با هر دو پا فرود آیید 3- بعد از فرود آمدن دوباره به سرعت به هوا بپرید.
پرش جانبی از روی سکو :
1- در کنار یک سکو یا جعبه بایستید 2- از پهلو به آن سوی سکو پرش داشته باشید 3- بلافاصله پس از فرود آمدن اقدام به پرش دوباره کنید .
26ماهنامه ورزشی قهرمان 73/ مهر 1389
