از آنجایی که همه عزیزان با رشته های المپیک زمستانی ۲۰۱۴ سوچی آشنایی ندارند و یا حتی برخی از این رشته ها را اصلا نمی شناسند ( البته برخی از این رشته ها در ایران وجود ندارند و یا بصورت غیر رسمی انجام می شود ) تصمیم گرفتیم شرح مختصری درباره هر کدام از رشته ها برایتان قراردهیم.
با استفاده از راهنمای اسپورت ویدیو می توانید آشنایی مختصری با هر یک از ۱۵ رشته المپیک زمستانی سوچی پیدا کنید.
-
اسنوبورد
شرح مختصر
مسابقات اسنوبورد در هر یک از دو دسته مردان و زنان در ۵ رشته مختلف برگزار میشود: اسلوپاستایل و هفپایپ که برنده با رأی داوران تعیین میشود و در آنها پرشهای بلند، کارهای نمایشی و سبک حرکات اهمیت بیشتری دارند. پارالل اسلالوم (مارپیچ) و پارالل بزرگ بیشتر شبیه اسکی آلپاین هستند. اسنوبورد کراس هم در مسیر شیبداریی برگزار میشود که پر از فرورفتگی و برآمدگیست و به نوعی میان دو دسته دیگر قرار دارد. در همه مسابقات از سیستم تکحدفی استفاده میشود.
مدالآوران جهانی
هیچ یک از ستارگان مسابقات المپیک زمستانی به بزرگی شان وایت نیستند. او سه بار پیاپی قهرمان رشته هفپایپ مردان شده است. در قسمت زنان هم تورا برایت از استرالیا ضمن دفاع از عنوان قهرمانیاش در رشته هفپایپ، در رشته اسلوپاستایل مسابقه خواهد داد. او در سال ۲۰۱۳ در مسابقات قهرمانی جهان در این رشته مدال برنز گرفت.
نکته جالب
شان وایت، اسطوره اسنوبورد، عضو گروه موسیقی “بد تینگز” است. این گروه ۲۱ ژانویه امسال (اول بهمن ۱۳۹۲) اولین آلبومش را منتشر کرد.
-
هاکی روی یخ
شرح مختصر
هاکی روی یخ یکی از قدیمیترین رشتههای المپیک زمستانی است و در المپیک تابستانی ۱۹۲۰ هم حضور داشته است. این رشته تنها رشته المپیک زمستانی سوچی است که در آن ورزشکاران با هم برخورد فیزیکی کامل پیدا میکنند. مسابقات هاکی روی یخ در سه وقت ۲۰ دقیقهای برگزار میشود. این مسابقات که عموما هم پربرخورد هستند، ممکن است به وقت اضافه یا ضربات پنالتی هم بکشند. مرحله اول مسابقات در هر دو دسته مردان و زنان گروهی است. بعد از مرحله گروهی، مرحله یکچهارم نهایی بهصورت تکحذفی برگزار میشود. در بازی هاکی روی یخ هر تیم حق دارد در هر زمان حداکثر ۶ بازیکن در میدان داشته باشد، اما محدودیتی برای تعداد تعویضها وجود ندارد.
مدالآوران جهانی
در سال ۲۰۱۰ کانادا که میزبان مسابقات بود، توانست مدال طلا را از آن خود کند. روسیه که در سال ۲۰۱۲ قهرمان مردان جهان شده، امیدوار است بتواند کار کانادا را تکرار کند. سوئد هم از مدعیان جدی است و سال گذشته قهرمان جهان شد. آخرین مدال طلای آمریکا در این رشته به سال ۱۹۸۰ برمیگردد که به “معجزه روی یخ” معروف شد. آخرین مدالی که آنها توانسته اند در مسابقاتی که خارج از آمریکای شمالی برگزار شده، بدست آورند به سال ۱۹۷۲ بازمیگردد. همه ۴ مدال طلای زنان به یکی از دو کشور کانادا و آمریکا رسیده است و انتظار میرود رقابت سفت و سخت این دو کشور در این دوره هم ادامه داشته باشد.
نکته جالب
در مسابقات مردان سرعت بازیکنان بعضا به حدود ۳۸ کیلومتر در ساعت میرسد و شدت ضربهای که میتواند از برخورد بازیکنان با هم احساس شود، تقریبا مساوی تصادف خودرویی با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت است.
-
اسکلت
شرح مختصر
در این رشته شرکتکنندگان مسیر یک و نیم کیلومتری مسابقه را در حالی سرشان جلوی بدنشان قرار گرفته روی سورتمهای که کمی بزرگتر از سینی چای است، با سرعت سر میخورند. شرکتکنندگان چهار بار مسیر مسابقه را طی میکنند و برنده کسی است که در مجموع چهار دور بهترین زمان را بدست آورده باشد. ورزشکاران از بالاتنهشان برای هدایت سورتمه استفاده میکنند. آنها برای این کار سر و شانههایشان را حرکت میدهند و به این ترتیب وزنشان را منتقل میکنند. این رشته بسیار هیجانانگیز است و بریتانیا در آن عملکرد بسیار خوبی دارد.
مدالآوران جهانی
نوئل پیکوس- پیس در قسمت زنان یکی از بزرگترین مدعیان است و در جام جهانی امسال در چندین مسابقه برنده شده است. مارتینز دوکورس، برنده مدال نقره سال ۲۰۱۰ از لتونی، امسال هم آمادهترین ورزشکار در رشته مردان بوده، و در سوچی ۲۰۱۴ بزرگترین مدعی کسب مدال طلاست.
نکته جالب
بریتانیا تنها کشوریست که در هر ۵ دورهای که در رشته اسکلت مسابقات المپیک زمستانی شرکت کرده، توانسته مدال بگیرد.
-
اسکیت سرعت مسیر کوتاه
شرح مختصر
اسکیت مسیر کوتاه یکی از هیجانانگیزترین رشتههای المپیک زمستانی است و لیز خوردن و تصادف در آن زیاد اتفاق میافتد. اسکیتبازان معمولا در گروههای ۴ یا ۶ نفری در یک پیست باریک و بیضیشکل مسابقه میدهند و ۲ یا ۳ نفر اول راهی مرحله بعد میشوند. سبقت گرفتن مجاز است، اما در زمینه ممانعت از عبور رقیبان قوانین سفت و سختی وجود دارد. مسابقات در مسیرهای ۵۰۰ متر، ۱۰۰۰ متر و ۱۵۰۰ متر انجام میشود و یک مسابقه امدادی ترکیبی زنان و مردان هم برگزار میشود.
مدالآوران جهانی
چارلز هملین از کانادا و ویکتور آن کرهای تبار – که حالا برای روسیه مسابقه میدهد – از مدعیان اصلی کسب مدال هستند. کره جنوبی هم ستاره نوجوان دیگری بنام شیم سوک هی پیدا کرده است.
نکته جالب
ویلف اورایلی، ورزشکار بریتانیایی، در اولین دوره مسابقات مسیر کوتاه در المپیک زمستانی ۱۹۸۸ در دو رشته برنده شد، اما از بخت بد او در آن زمان این مسابقات بهصورت نمایشی برگزار شد و مدالی به برنده تعلق نگرفت.
-
پرش اسکی
شرح مختصر
کمتر ورزشی تا این حد تماشاییست. شرکتکنندگان مسافتی بیش از طول یک زمین فوتبال را با سرعتی حدود ۱۰۰ کیلومتر در ساعت میپرند. در نتیجه، داشتن قدرت، تعادل و اراده محکم در این رشته اهمیتی حیاتی دارد. البته فقط مسافت طی شده مهم نیست، زیرا به استیل ورزشکاران هم نمره داده میشود. هر شرکتکننده دو پرش انجام میدهد و ردهبندی نهایی بر همین اساس تعیین میشود.
مدالآوران جهانی
سایمون امان از سوئیس در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۱۰ در هر دو رشته تپه عادی و تپه بزرگ برنده شد. بزرگترین رقیبان او کمیل استوچ از لهستان (قهرمان جهان در رشته تپه بزرگ) و گرگور اشلایرنتزاور از اتریش (برنده دو مدال برنز در المپیک زمستان ونکوور) هستند. اتریش و آلمان در قسمت تیمی بزرگترین مدعیان هستند. سارا تاکاناشی، ورزشکار ۱۷ ساله ژاپنی هم اصلیترین مدعی در قسمت زنان است.
نکته جالب
اسون یوران اریکسون، سرمربی سابق تیم ملی فوتبال انگلستان، در نوجوانی عاشق پرش اسکی بود. رکورد او در این رشته ۷۵ متر است که از رکورد اِدی عقاب، معروفترین پرنده اسکی بریتانیا، در المپیک زمستانی ۱۹۸۸ چهار متر بیشتر است.
- .
-
ترکیبی نوردیک
شرح مختصر
ترکیبی نوردیک تنها رشته المپیک زمستانیست که تنها در قسمت مردان انجام میشود. این رشته شامل پرش اسکی و اسکی استقامت میشود. شرکتکنندگان در این رشته باید قدرت انفجاری لازم برای پرش اسکی و توان کافی برای مسابقه استقامت را توأم داشته باشند. نفر اول مسابقه پرش مسابقه استقامت را جلوتر از بقیه شروع میکند و شرکتکنندگان دیگر بر اساس اختلافشان با او در قسمت پرش، قدری دیرتر مسابقه استقامت را آغاز میکنند.
مدالآوران جهانی
اریک فرنتسل آلمانی و جیسون لامی- شاپویی، قهرمان فعلی مسابقات تپه عادی، در چند فصل اخیر همواره در مسابقات ترکیبی نوردیک پیروز بوده اند. نروژ سه مدال طلا از چهار مدال طلای تیمی اخیر را برده، و لی در مسابقات قهرمانی جهان در سال ۲۰۱۳ جایی در بین سه تیم اول نداشت.
نکته جالب
نام مرکز پرش روساسکی (RusSki) که میزبان قسمت پرش اسکی مسابقات ترکیبی نوردیک خواهد بود، از اصطلاح خودمانی انگلیسی برای اشاره به افراد دارای ملیت روس گرفته شده.
-
اسکی آزاد
شرح مختصر
ورزشکاران این رشته به اندازه یک ساختمان شش طبقه میپرند و عملکردشان در پرش ارتفاع، حرکات نمایشی و فرود ارزیابی میشود. بخش عجیب این رشته اسکی کراس است. در این بخش ورزشکاران با سرعت از مسیر شیبداری که پر از پستی و بلندیست، پایین میروند.
مدالآوران جهانی
الکس بیلودو از کانادا، هانا کیرنی از آمریکا و دیل بگ- اسمیت از استرالیا همگی در رشته اسکی در پیست پردستانداز تخصص دارند و امسال سعی خواهند کرد اولین ورزشکارانی که باشند که علاوه بر این رشته، در رشته اسکی آزاد هم قهرمان میشوند. اگر هیچکدام از آنها نتوانند به این عنوان دست پیدا کنند، ممکن است این افتخار بعدا نصیب لیدیا لاسیلا شود که در رشته حرکات هوایی شرکت میکند.
نکته جالب
رقیبان اسکیبازان بریتانیایی در رشتههای هفپایپ و اسلوپپایپ به آنها لقب “بچههای یخچالی” داده اند، زیرا دریافته اند که این رشته در بریتانیا در داخل مراکز ویژه آن برگزار میشود و پیست طبیعی آن در فضای سرباز وجود ندارد.
-
اسکی آلپاین
شرح مختصر
اسکی آلپاین پرآوازهترین رشته المپیک زمستانیست و احتمالا فهم قوانین آن از همه رشتههای دیگر آسانتر است. برنده کسی است که سریعتر از بقیه از بالای کوه تا پایین آن اسکی کند. این رشته در ۵ بخش مختلف برگزار میشود: در سرازیری و سوپر جی فقط سرعت ملاک است. در مارپیچ (اسلالوم) و مارپیچ بزرگ به دقت در عبور از میان مدخلها بیشتر اهمیت داده میشود، و رشته ترکیبی هم همه اینها را در برمیگیرد.
مدالآوران جهانی
تد لیگتی از آمریکا سابقه قهرمانی در سه رشته را دارد و اکسل لوند اسویندال نروژی هم پنج بار قهرمان جهان شده و چهار سال پیش در المپیک زمستانی در رشته سوپر جی طلا گرفت. تینا مازه از اسلوونی و ماریا هوفل- ریش از آلمان همگی در همه قسمتها تبر دارند و میکائلا شیفرین، نوجوان آمریکایی، همین حالا هم قهرمان جهان است.
نکته جالب
در سال ۱۹۸۴ نفرات اول و دوم رشته اسلالوم نهتنها از آمریکا، که از یک خانواده (خانواده ماهره) بودند. فیل و استیو ماهره که دوقلو هستند، بهترتیب برنده مدالهای طلا و نقره شدند. فیل درست پیش از مراسم اهدای مدالها از یک گزارشگر تلویزیونی شنید که همسرش در آمریکا یک ساعت قبل از شروع مسابقه پسری بهدنیا آورده است. آنها نام فرزندشان را الکس گذاشتند.
-
اسکی استقامت
شرح مختصر
اسکی استقامت قدیمیترین سبک اسکی است، و در واقع ریشه آن به نیاز افراد برای رفتن از جایی به جای دیگر و شکار برمیگردد. در المپیک زمستانی اسکی استقامت در ۶ رشته مختلف و در هر دو قسمت زنان و مردان برگزار میشود. برنده مسابقه کسی است که در سریعترین زمان مسافت لازم را طی کند. در این ورزش از دو تکنیک اسکی کردن استفاده میشود: روش کلاسیک که در آن در امتداد مسیرهای موازی اسکی میکنند، و روش آزاد که شباهت بسیاری به اسکیت روی یخ دارد.
مدالآوران جهانی
ماریت بیورگن از نروژ در المپیک ۲۰۱۰ ونکوور با گرفتن ۵ مدال (از جمله ۳ طلا) رکورددار آن دوره بود. البته رقیب اصلی او، ژوستینا کووالجیک لهستانی، ادعا کرد که داروی آسم بیورگن به او مزیت ناعادلانهای میدهد. یک نروژی دیگر بنام پیتر نورتاگ در سال ۲۰۱۰ چهار مدال گرفت. او از سال ۲۰۰۷ تاکنون ۹ بار قهرمان جهان شده است.
نکته جالب
بیورن دالی، اسکیباز استقامت نروژی، پرافتخارترین ورزشکار در المپیکهای زمستانیست. او در این مسابقات ۸ مدال طلا و ۴ مدال نقره بدست آورده است.
-
پاتیناژ نمایشی
شرح مختصر
در این دوره با اضافه شدن ماده مسابقه تیمی، برای اولین بار پاتیناژ در ۵ رشته برگزار خواهد شد. همه این مسابقات با موسیقی همراهند. هر یک از مسابقات در دو بخش برگزار خواهد شد: نمایشی کوتاه که در آن ورزشکاران مهارتهای تکنیکی خود را نشان میدهند، و اجرایی بلندتر که در آن امکان انجام حرکات خلاقانهتر وجود دارد. هیأت داوران ۹ نفره است و بر اساس مهارت فنی و هماهنگی حرکات موزون به شرکتکنندگان امتیاز میدهد.
مدالآوران جهانی
یونا کیم، فوق ستاره کرهای و قهرمان المپیک قبلی در پایان این دوره بازنشسته خواهد شد. پاتریک چان، قهرمان سه دوره مسابقات جهانی هم بهدنبال کسب اولین طلای المپیکش است. روسها در پاتیناژ نمایشی سابقهای دیرینه دارند. تاتیانا ولوسوژار و ماکسیم ترانکوف بهترین امیدهای آنها برای کسب مدال طلا هستند.
نکته جالب
پاتیناژ نمایشی اولین بار در سال ۱۹۰۸ در برنامه مسابقات المپیک تابستانی گنجانده شد. این ورزش سنتا به مجموعه ورزشهای زمستانی تعلق داشت، اما با توجه به اینکه در سالنی سربسته برگزار میشد، کمیته بینالمللی المپیک با شرکت آن در المپیک تابستانی موافقت کرد. این رشته در المپیک ۱۹۲۰ هم حاضر بود، اما از سال ۱۹۲۴ به رشتههای المپیک زمستانی اضافه شد.
-
کرلینگ
شرح مختصر
چیزی شبیه گوی بازی روی چمن، اما بر روی یخ است. هدف از بازی داشتن سنگهای بیشتر از حریف در نزدیکی منطقه امتیاز است. به ازای هر سنگی که به هدف نزدیکتر از سنگ حریف باشد، یک امتیاز به تیم صاحب آن تعلق میگیرد. به هر یک از دو تیم ۱۰ سنگ داده میشود. شکل انجام مسابقات هم ساده است: ۱۰ تیم دو به دو با هم بازی میکنند و ۴ تیم برتر به نیمهنهایی میرسند. کاپیتان هر تیم (که skip خوانده میشود) در مورد تاکتیکهای تیم تصمیم میگیرد و معمولا سنگ آخر – که در اکثر مواقع سرنوشتساز است – را سُر میدهد.
مدالآوران جهانی
سوئد و کانادا. زنان سوئدی در دو دوره اخیر قهرمان المپیک شده اند و مردان این کشور هم قهرمان فعلی جهان هستند. مردان کانادا مدافع عنوان قهرمانی المپیک هستند. آنها در مسابقات جهانی سال ۲۰۱۳ نایب قهرمان شدند. زنان این کشور هم در ردهبندی جهانی دوم هستند.
نکته جالب
ورزشکاران این رشته در طول یک مسابقه تا ۱۸۰۰ کالری میسوزانند؛ یعنی چیزی نزدیک به کل انرژی روزانه لازم برای یک زن متوسط اندام.
-
سورتمه سواری
شرح مختصر
این مسابقات در سه دسته دو نفره مردان، چهار نفره مردان و دو نفره زنان انجام میشود. بعد از مرحله سرعت گرفتن اولیه، راننده با استفاده از مکانیسم هدایت سورتمه بهترین مسیر ممکن را برای طی مسافت یک و نیم کیلومتری پیدا میکند، و همتیمیهای او با جابجا کردن وزن بدنشان در پیچها به او کمک میکنند. در همه قسمتهای این رشته هر تیم ۴ بار مسابقه میدهد و زمان هر تلاش آنها با دقت صدم ثانیه ثبت میشود. ۲۰ تیم برتر به دور نهایی راه پیدا میکنند و تیمی که مجموع زمانهای آن از همه کمتر باشد، برنده میشود.
مدالآوران جهانی
تیم آمریکا با رهبری استیون هالکومب، قهرمان المپیک، مدعی اصلی هر دو رشته دو نفره و چهار نفره مردان است. تیم چهار نفره مردان آلمان هم با رهبری ماکسیمیلیان آرنت مدافع عنوان قهرمانی جهان است. کایلی همفریز از کانادا از زمان المپیک زمستانی ۲۰۱۰ کانادا مسابقات قسمت زنان را قبضه کرده است.
نکته جالب
سازمانی که در بریتانیا متولی این ورزش است با تیم اتومبیلرانی فرمول ۱ مکلارن همکاری دارد و از تخصص این تیم برای آئرودینامیکتر کردن سورتمههایش بهره میگیرد. ایتالیا هم همین کار را با شرکت فراری کرده، و تیم ملی آمریکا هم از سوی شرکت آلمانی بیام و حمایت میشود.
-
لوژسواری
شرح مختصر
در لوژ سواری ورزشکاران باید در حالی که پاهایشان جلوتر از بالاتنهشان قرار دارد، روی سورتمه کوچک و روبازی سُر بخورند. سرعت آنها به حدود ۱۳۰ کیلومتر در ساعت میرسد. در همه مسابقات (بجز مسابقه امدادی) شرکتکنندگان ۴ بار زمانگیری میکنند. شرکتکنندگان با استفاده از پاها و شانههایشان سورتمه را هدایت میکنند. کوچکترین خطایی میتواند پیامدهای ناخوشایندی داشته باشد. لوژ سواری در میان ورزشهایی از این دست تنها رشتهایست که زمانگیری آن با دقت هزارم ثانیه انجام میشود.
مدالآوران جهانی
اگر آلمانی هستید، بخت خوبی برای موفقیت در مسابقات لوژ سواری دارید. فلیکس لوک مدافع عنوان قهرمانی در قسمت مردان است، و ناتالی گیزنبرگر هم در قسمت زنان بیرقیب است. آلمانیها در قسمت دونفره هم بسیار قوی هستند. بهتر است در قسمت تیمی هم روی آنها شرط ببندید.
نکته جالب
از میان ۳۹ نفری که در تاریخ مسابقات المپیک در رشته لوژ سواری مدال طلا گرفته اند، ۳۸ نفرشان آلمانیزبان بوده اند.
-
دوگانه
شرح مختصر
دوگانه در میان رشتههای المپیک زمستانی از همه بیشتر عرق ورزشکاران را در میآورد. ورزشکاران مرد این رشته بطور میانگین در طول مسیر ۲۰ کیلومتری این مسابقه ۲.۳ لیتر عرق میکنند. در ۱۱ مسابقهای که در این رشته برگزار میشود، ورزشکاران مسافتی بین ۶ تا ۲۰ کیلومتر را طی میکنند. آنها در طول مسیر بین ۲ تا ۴ بار برای تیراندازی به سوی ۵ هدف، آنهم از فاصله ۵۰ متری، توقف میکنند. بعضی از هدفها به کوچکی توپ گلف هستند. در مسابقات انفرادی به هدف نخوردن هر تیر با جریمهای یک دقیقهای همراه است. در مسابقات دیگر، ورزشکار باید بجای آن ۱۵۰ متر اضافه اسکی کند.
مدالآوران جهانی
مارتن فورکاد از فرانسه در جام جهانی امسال پیشتاز است. امیل هگل اسوندسن نروژی، قهرمان رشته ۲۰ کیلومتر المپیک هم سال پیش ۴ عنوان قهرمانی جهان را بدست آورد. هموطن او، اوله اینار بیورندالن ۴۰ ساله، ۱۱ مدال المپیک در کارنامه دارد که از رکورد تاریخ این مسابقات فقط یکی کمتر است. یک نروژی دیگر بنام تورا برگر در مسابقات جهانی سال گذشته خوش درخشید و ۶ مدال – از جمله ۴ طلا – بدست آورد.
نکته جالب
سال گذشته روسیه اولین مسابقه دوگانه با تانک جهان جهان را میزبانی کرد و درآن به قهرمانی هم رسید. در این مسابقه شرکتکنندگان باید اهدافی بهشکل هلیکوپتر، تانک و خانه را از فواصلی که تا ۲۲۰۰ متر دورتر بودند، هدف قرار میدادند. برای شرکت در دوره بعدی این مسابقات از آمریکا هم دعوت شده، و امید میرود که این کار به کاهش تنشها میان این دو کشور رقیب در دوران جنگ سرد کمک کند.
-
اسکیت سرعت
شرح مختصر
این رشته شاید هیجان و افت و خیز اسکیت سرعت روی پیست کوتاه را نداشته باشد، اما رشته طولانیتر آن آزمون بهتری برای سرعت ورزشکاران است. در کورسهای انفرادی اسکیتبازان در مسیرهایی جدا از هم مسیری بیضیشکل و ۴۰۰ متری را طی میکنند و سعی میکنند کمترین زمان ممکن را ثبت کنند. در همه مسابقات بجز مسابقه ۵۰۰ متر ورزشکاران فقط یک بار مسیر را طی میکنند. در ۵۰۰ متر هر نفر دو بار مسیر را طی میکند. در قسمت تیمی از سیستم تکحذفی استفاده میشود.
مدالآوران جهانی
موئه تائه- بوم از کره جنوبی در ماده ۵۰۰ متر مدعی اصلی است. شانی دیویس آمریکایی هم در ۱۰۰۰ متر بهدنبال کسب سومین مدال طلای المپیکی است، و اسون کرامر از هلند در مادههای ۵۰۰۰ و ۱۰۰۰۰ متر بیرقیب است. در قسمت زنان در مادههای سرعتی لی سانگ- هوا از کره جنوبی مدعی اول است، اما انتظار میرود ایرین ووست از هلند و مارتینا سابلیکووا از جمهوری چک هم عملکرد درخشانی داشته باشند.
نکته جالب
اولین مدال طلای تاریخ مسابقات المپیک زمستانی در سال ۱۹۲۴ به چارلز جیوترا، اسکیتباز سرعت آمریکایی، رسید. او ۵۰۰ متر را در ۴۴ ثانیه اسکیت کرد. امروزه ورزشکاران مرد این رشته این مسافت را در کمتر از ۳۵ ثانیه طی میکنند.