تاثیر تمرینات ایروبیک در جلوگیری از سرطان

تاثیر تمرینات ایروبیک در جلوگیری از سرطان

یکی از علل مرگ و میر زنان در کشور آمریکا سرطان است. آمار نشان می دهد که 30 درصد از سرطان های زنان سرطان سینه می باشد. در حالی که سرطان ریه فقط 13 درصد در زنها مشاهده شده است. پیش بینی ها و تخمین ها در این باره نشان می دهد که از هر 8 زن یک نفر به سرطان مبتلا می شود. خوشبختانه دستاوردهای جدید علمی در زمینه درمان انواع سرطان ها این نوید را می دهد که این نوع از سرطان تا اندازه ای قابل کنترل و درمان است. اشاره می شود که توجه و رویکرد زنان در سال های اخیر به انجام تمرین های ورزشی، موجب کاهش ابتلای این بیماری در نزد زنان شده است.

اما متاسفانه در این زمینه تحقیقات و مطالعات ناچیزی انجام شده است و باورهای گذشته بسیاری از پزشکان فعالیت های شدید بدنی برای بیماران سرطانی را مضر و نادرست می دانند و لیکن در مقابل پزشکانی هم وجود دارند که به بیماران سرطانی توصیه می کنند به ورزش بپردازند و زندگی طبیعی در کنار دیگران داشته باشند. این نقطه فواید ورزش در درمان سرطان را نشان می دهد.

علت شناسی

مطابق نقطه نظرها و استناد محققان، انجام ورزش می تواند از بروز بسیاری از امراض جلوگیری نماید. همین طور نیز انجام هرگونه فعالیت بدنی می تواند شانس ابتلای به بیماری سرطان را در افراد کاهش دهد. به هر حال مطالعات نسبتا زیادی نشان می دهند که با انجام فعالیت های بدنی، ابتلا به بیماری سرطان سینه در نزد زنان تا اندازه زیادی کاهش می یابد. تحقیقات نشان داده اند عامل بروز بیماری سرطان فعال شدن یاخته های سلول خوار و از میان رفتن سلول ها کاهش فعالیت لنف ها و فعال شدن سلول خواران می باشد. دو محقق به نام های سی من و هینون دریافتند که انجام ورزش های سبک و ملایم هوازی از فعال شدن یاخته های سلول خوار جلوگیری به عمل می آورد. محققی به نام شنیفارد اظهار می دارد که انجام فعالیت های بدنی هوازی در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر است. بر این باور، بسیاری از پزشکان به بیماران خود توصیه می کنند که ورزش های هوازی سبک را در برنامه های روزانه خود بگنجانند.

اهداف تمرین های هوازی در بیماران سرطانی

ورزش را فعالیت ویژه بدنی تعریف می کنند که به منظور اهداف خاصی نظیر تقویت دستگاه قلب و عروق و عضلات، موازنه بدن، کاهش چربی ها و … انجام می شود. بیشتر بیماران مبتلا به سرطان که در طول بیماری و در طی مدت زمان شیمی درمانی، رادیوگرافی وجراحی به ورزش پرداختند دریافتند که انجام ورزش موجب کاهش بیماری آنها می شود.

یکی از اهداف ورزش در مراحل اولیه بیماری سرطان، جلوگیری از پیشرفت آن می باشد. در مراحل بعدی ابتلای بیماری، کاهش تاثیر آن می باشد. بیماران سرطانی که ورزش های ملایم هوازی انجام داده اند همواره تمایلی به ورزش های سنگین تر برای کاهش تاثیر بیماری و درمان آن دارند. در واقع اهداف تمرین های هوازی ( ورزش) در مراحل مختلف بیماری و نوع آن متفاوت می باشد.

فواید تمرین های بدنی در سرطان

مطالعات بی شماری در مورد اثرات مثبت ورزش در کاهش و درمان بیماری سرطان انجام شده است. این اثرات مثبت شامل کاهش دردها و عوارض درمان می باشد. در تحقیقی تصادفی که توسط دایمواتال بر روی 33 بیمار سرطانی که روزانه مقدار زیادی دارو مصرف می کردند انجام شد، معلوم گردید که آنهایی که به طور منظم در برنامه های ورزشی هوازی شرکت می کردند در مقایسه با کسانی که ورزش انجام نمی دادند داروی کمتری برای درمان یا کاهش عوارض بیماری مصرف می کردند. این تحقیق تصادفی همچنین معلوم کرد که دوره درمان کسانی که ورزش می کردند کوتاه تر از کسانی که ورزش نمی کردند بود.

در تحقیقی دیگر که بر روی 42 زن مبتلا به سرطان سینه انجام شد، اثرات سودمند ورزش در کاهش و درمان بیماری به وضوح نمایان گردید. در واقع می توان گفت که انجام ورزش و پیاده روی در حدود یک ساعت در کاهش افسردگی ناشی از بیماری موثر است.

به هر حال بیمارانی که به مستمر و منظم ورزش می کنند در مقایسه با بیمارانی که ورزش نمی کنند زندگی بهتری در مقابله با بیماری دارند.

اثرات سودمند تمرین های هوازی در سرطان

1-  کاهش درد 2- کاهش مصرف دارو ( شیمی درمانی ) 3- کاهش افسردگی 4- افزایش تحرک بدنی و بهبود وضعیت زندگی 5- بهبود کیفیت زندگی 6- کاهش طول درمان 7- کاهش طول بستری شدن 8- کاهش امراض قلبی و عروقی 9- فزونی قدرت آگاهی

بعضی از زنان مبتلا به سرطان که ناخودآگاه به فعالیت روزمره ورزشی مبادرت می ورزیدند، دچار عوارض جانبی نظیر حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، اسهال و کم اشتهایی نمی شدند. در واقع این عوارض جانبی بیماری سرطان، می تواند هفته ها، ماه ها و سال ها در طی دوره درمان ادامه داشته باشد.

جراحی

اثرات جراحی بیماری سرطان، بلافاصله پس از انجام آن مشهود می شود. بعضی از این اثرات در طی چند هفته از میان می رود در حالی که بعضی از اثرات باقی می ماند. به هر حال هر نوع عمل جراحی باعث درد و کاهش فعالیت بدنی بیمار می شود از این رو به مصرف داروهای مسکن وضد درد نیاز مبرم می باشد. به دنبال آن تغییرات هورمونی- متابولیکی کاهش نقش بافت ها نیز به وجود می آید. در تحقیقی بالینی روی 254 بیمار سرطانی که توسط مک ویکارد و ونتیک هام انجام شد مشخص شد که فقط 40 درصد از کسانی که به طور مستمر و منظم به ورزش های هوازی می پرداختند برای ادامه ورزش دچار مشکلاتی می شدند.

ورزش

انجام ورزش به ویژه فعالیت های هوازی برای بیماران سرطانی می بایستی با توجه به نوع و شدت بیماری تجویز شود. یک کالج ورزش آمریکایی به بیماران سرطانی و افراد معمولی انجام فعالیت های بدنی وتمرین های هوازی را به میزان 3 تا 7 جلسه در هفته و به مدت 20 تا 30 دقیقه توصیه می کند. خاطر نشان می شود که در مدت و شدت انجام ورزش برای بیماران سرطانی بر حسب وضعیت بدنی، بعد از عمل جراحی می باید در آغاز به مدت 5 تا 10 دقیقه ورزش ملایم باشد. محققان می گویند بهتر است که برنامه های ورزشی با توجه به توانایی های بدنی، محدودیت ها، تفاوت ها و نیازهای فردی بیمار تنظیم شود تا عوارض جانبی به همراه نداشته باشد. این سئوال مطرح می شود که برنامه ورزشی چگونه تنظیم شود؟ پاسخ این است که در طی چندین جلسه به تدریج با توجه به توانایی و شرایط بدنی بیمار، حجم و شدت تمرین افزایش یابد. هرگونه تغییر در برنامه های ورزشی هوازی بیماران مبتلا به سرطان بدون توجه به این راه کارها ممکن است شدت بیماری باشد و وضع بیمار را بدتر از آنچه هست بکند. از این رو به بیماران سرطانی توصیه می شود که همواره به طور منظم و مستمر در ساعات مشخصی ار روز که انرژی بیشتری در خود احساس می کنند به ورزش های هوازی نظیر پیاده روی، دویدن های آرام و فعالیت های نرمشی بپردازند. همواره قبل از ورزش مایعات فراوان فراموش نشود تا از هدر رفتن و کاهش آب بدن به ویژه در هوای گرم جلوگیری به عمل آید. همین طور نیز برای جلوگیری از خونریزی احتمالی به هنگام انجام دادن ورزش می بایستی به نکات زیر توجه کرد:

–      چنانچه پلاکت خون بدن آنها کمتر از 20000 یا 25000 واحد شد نباید به تمرین ورزش مبادرت ورزند.

–      هنگامی که میزان پلاکت های خون بدن بیماران مابین 25000 تا 50000 واحد باشد، می توانند به انجام ورزش های بسیار سبک اکتفا کنند و هنگامی که پلاکت خون بیماران بیشتر از 50000 واحد باشد می توانند به همه ورزش ها به جز ورزش های سنگین روی بیاورند.

–      هنگامی که هموگلوبین خون بیمار کمتر از 10 باشد مجاز به انجام هر نوع ورزش می باشد. به هر حال پاسخ هر بیمار به انجام ورزش و درمان متفاوت است.

–      ممکن است یک بیمار در برابر روند درمان عوارض جانبی از خود نشان دهد و ممکن است بیمار دیگری نسبت به همان روند درمان عوارض جانبی زیادی نشان دهد.

انجام ورزش در انواع سرطان ها

الف- سرطان سینه : در بیماران مبتلا به سرطان سینه ، برنامه ورزش منظم می باید از دوره بستری شدن در بیماران آغاز شود و شامل انجام نرمش های حرکتی روی ساعد و مچ باشد. سپس فعالیت های حرکتی روی شانه ها انجام می شود. این پروسه تمرین تا چندین هفته ادامه پیدا می کند تا جائی که بیمار بتواند ورزش های مقاومتی تا وزنه را در طول چندین ماه انجام دهد.به هر حال این نوع بیماران می توانند به چند نوع فعالیت هوازی نظیر ایروبیک، شنا، گلف، تنیس و .. بپردازند. در حالی که باید توجه داشته باشند از انجام ورزش در زیر نور آفتاب و سایر عوامل خطرزا بپرهیزند.

ب- سرطان ریه : در بیماران مبتلا به سرطان ریه، درمانهایی از قبیل شیمی درمانی، درمان با اشعه و دارو انجام می شود. هر کدام از این روش ها عوارض جانبی دارند که به بیمار منتقل می شود. از این رو چه قبل از شروع درمان وچه بعد از درمان انجام تمرین های منظم ورزشی می باید ادامه پیدا کنند. این امر موجب بهبود اکسیژن رسانی به بدن بیمار می شود واز اختلال در کار ریه ها جلوگیری به عمل می آورد.

ج- تومورها و امراض مغزی: درمان تومورها و امراض مغزی بستگی به نوع تومور وتعداد زخم ها و جراحت های داخل مغز دارد که سبب عوارضی نظیر از دست دادن هوشیاری و حافظه و عوارضی دیگر می شود. بیشتر پزشکان توصیه بر این دارند که چنین بیمارانی باید از ورزش های هوازی اجتناب کنند و سایر ورزش ها می توانند کمک موثری در بهبود این بیماران داشته باشند.

دانش ورزش- نیمه اول شهریور 1386