تاریخچه و قوانین ورزش سه گانه ( تری اتلون )

سه گانه چيست؟

    رشته ورزشي سه گانه يا تري اتلون يكي از رشته هاي المپيكي داراي طرفداران زياد در جهان است ، اين رشته شامل 1500 متر شنا، 40 كيلومتر دوچرخه سواري و 10 كيلومتر دو صحرانوردي است كه به صورت متوالي و پي در پي انجام مي شود و از نظر كارشناسان يك رشته ورزشي سخت و طاقت فرسا محسوب مي شود از اين رو ورزشكاران اين رشته را مردان آهنين مي نامند.

   از آنجا كه علم روز ورزش در اين ورزش سه رشته اي بسيار دخيل است و ورزشكاران بايد تجهيزات سه رشته ورزشي را در اختيار داشته باشند، يك ورزش  پرهزينه نيز محسوب مي شود.

            تاريخچه ورزش سه گانه در جهان؛

    نخستين مسابقه سه گانه در سال 1921 در كشور فرانسه با نام مسابقه 3 ورزش برگزار شد كه در آن ورزشكاران 7 كيلومتر ركاب زدند، پنج كيلومتر دويدند و سرانجام 200 متر شنا كردند.

   گرچه اين حركت ورزشي براي 50 سال متوقف شد اما سرانجام در سال 1972 شروع آن به شكل ورزش دو گانه درميان ساير ورزش ها ديده شد. در آن سال اين مسابقات شامل دو و شنا بود.

    چند ورزشكار از سه رشته ورزشي دو و ميداني، شنا و دوچرخه سواري در سال 1974 تصميم به برگزاري مسابقاتي از تركيب سه ورزشي مذكور در آمريكا كردند.

    آنان در شروع نگران بودند كه تعداد شركت كنندگان به حد مطلوب نرسد اما در كمال ناباوري 46 ورزشكار در خط شروع در كنار هم قرار گرفتند.

    در سال 1978يك افسر نيروي دريايي ايالات متحده آمريكا زير شاخه اي از ورزش هاي سه گانه را معرفي كرد او كه خود شناگر و دونده بود اخبار مسابقات دوچرخه سواري را هم دنبال مي كرد و معتقد بود دوچرخه سواران ورزشكاراني قوي و توانمند هستند به همين علت تصميم گرفت در ادامه حركت 4 سال قبل نوع دشوارتري از ورزش سه گانه را ارائه دهد كه به مسابقه ‘مردان آهنين’ معروف شد.

    در نخستين دوره اين رقابت ها 15 نفر شركت كردند كه تنها 12 نفر موفق شدند به خط پايان برسند، اما امروزه بالغ بر سه هزار نفر هر ساله در سرتاسر جهان در اين رقابت ها شركت مي كنند.

             فدراسيون بين المللي ورزش سه گانه

    اتحاديه بين المللي ورزش سه گانه با نام (ITU) در سال 1989 در فرانسه تاسيس شد و درآگوست همان سال نخستين رقابت هاي جهاني اين رشته برگزار شد.

   هم اكنون رياست فدراسيون بين المللي ورزش سه گانه بر عهده خانم ماريزول كاسادو از اسپانيا است.

    كنفدراسيون سه گانه آسيا نيز در سال 1991 در كره جنوبي تاسيس شد، رياست اين كنفدراسيون كه تا به امروز 19 عضو دارد، برعهده آقاي يوكيون سان است.

    اين بازي ها در سال 2000 وارد المپيك شد. در شروع اعضاي اتحاديه جهاني 25 كشور بودند اما در حال حاضر بيش از 140 كشور در آن عضو هستند.

    در حال حاضر سه شاخه از ورزش سه گانه با نام سه گانه زمستاني (winter triathlon) ، دوگانه آبي (aquathlon) و دوگانه(duathlon) ، مسابقات جهاني خود را با برنامه ريزي ITU  انجام  مي دهند.

              دوگانه آبي چيست(aquathlon)؟

     شركت كنندگان در شروع مسابقه بايد 5 كيلومتر بدوند و پس از آن دو كيلومتر شنا كنند و با پايان شنا مجددا  5 كيلومتر بصورت متوالي بدوند.

    نخستين دوره اين رقابت ها در سال 1998 برگزار شد.

    مسافت ها در سنين مختلف، متفاوت است

                 دوگانه چيست (duathlon) ؟

     اين رقابت شامل 2 بخش دو و يك بخش دوچرخه سواري است.

     شركت كنندگان بايد 10 كيلومتر بدوند سپس 40 كيلومتر دوچرخه سواري كنند و مجددا 5 كيلومتر بصورت متوالي در مسافت استاندارد بدوند.

    مسافت ها در سنين مختلف، متفاوت است

               سه گانه زمستاني چيست (winter triathlon)؟

     اين رقابت شامل دوصحرانوردي، دوچرخه كوهستان و اسكي صحرانوردي است. (شامل 7 تا 9 كيلومتر دويدن – 12 تا 14 كيلومتر دوچرخه سواري كوهستان و 10 تا 12 كيلومتر اسكي صحرايي)

انواع اصلي ورزش هاي سه گانه:

1- مسافت كوتاه (sprint)

   اين نوع از رقابت ها كه ساده تر از ساير انواع است شامل 750 متر شنا، 20 كيلومتر دوچرخه سواري و 5 كيلومتر دو است.

2- المپيك

   در بازي هاي المپيك ورزشكاران بايد 1.5 كيلومتر شنا كنند و 40 كيلومتر ركاب بزنند و در نهايت 10 كيلومتر بدوند.

3- مردان آهنين

   ورزشكاران در اين بخش بايد 4 هزار و 500 متر شنا ، 120 كيلومتر دوچرخه سواري و 30 كيلومتر بدوند.

                 ورزش سه گانه در ايران

     اين رشته از سال 1380 به عنوان كميته ورزش سه گانه در زير مجموعه فدراسيون دو و ميداني شروع به فعاليت كرد و در سال 1382 به عنوان انجمن ورزش سه گانه كشور به كنفدراسيون سه گانه آسيا معرفي سپس در سال 1385 سردار محمد علي صبور به عنوان سرپرست فدراسيون ورزش سه گانه منصوب و دربيست و سوم آبان ماه 1385 با اكثريت آراء به عنوان رييس فدراسيون ورزش سه گانه جمهوري اسلامي ايران انتخاب شد و در خرداد 1386 با تلاش فراوان و تدوين اساسنامه مربوطه و ارسال آن به كنفدراسيون سه گانه آسيا به عنوان بيست و يكمين عضو آن كنفدراسيون(ASTC) انتخاب شد.

                مسوولان فدراسيون ورزش سه گانه

1-    سردار محمد علي صبور (رييس هيات رييسه)

2-    دكتر غلام حسن تقي نتايج ملك شاه (عضو هيات رييسه)

3-    مهندس احمد رضا خطيبي (عضو هيات رييسه)

4-    دكتر شهرام آهنجان (عضو هيات رييسه)

5-    سردار محمد تقي حاج عمو عصار (عضو هيات رييسه)

6-    محمد سميعي (نايب رييس آقايان)

7-    مهرانگيز حسين جمال (نايب رييس بانوان)

                برگزاري مسابقات و ليگ

      يكي از اهداف فدراسيون سه گانه ايران راه اندازي مسابقات ليگ به منظور توسعه و گسترش ورزش سه گانه و همچنين كشف و شناسايي استعدادها و پشتوانه سازي براي تيم ملي بوده است.

      در اين راستا اولين دوره ليگ ورزش سه گانه باشگاه هاي كشور در سال 1387 با حضور 11 تيم فولاد گستر تبريز، نيروهاي مسلح، فولاد ماهان سپاهان، هيات مازندران، هيات قزوين، هيات قم، تربيت بدني كردستان،‌ هيات فارس، هيات گلستان، شهرداري زنجان و شهرداري كرمانشاه با بيش از 80 ورزشكار آغاز گرديد.

    ليگ باشگاهي كشور كه هر ساله شاهد افزايش تعداد تيم هاي حاضر است در سه دور برگزار مي شود.

    در سال جاري (1389) تاكنون دو دور از مسابقات در بندر تركمن و بوشهر برگزار شده است و قرار است دور سوم اواخر اسفندماه در بندر عباس برگزار شود.

    در اين دوره از مسابقات حدود 14 تيم از سراسر كشور حضور خواهند داشت.

                    كرسي هاي بين المللي كسب شده

    فدراسيون ورزش سه گانه درسال 1386 به عضويت كنفدراسيون سه گانه آسيا درآمده است و اخذ كرسي غرب آسيا و عضويت در هيات رييسه و كميته هاي اتحاديه آسيا توسط مسوولان فدراسيون در دست پيگيري و اقدام است.

    دكتر شهرام آهنجان مديرتيم هاي ملي فدراسيون ‌با شركت موفق در دوره عالي مربيان و مسوولان فني دركشور مالزي در سال 2010، به عنوان نخستين مدرس رسمي ورزش سه گانه كنفدراسيون آسيا در ايران منصوب شد.

    وي در بازي هاي آسيايي گوانگجو تنها نماينده فدراسيون ورزش سه گانه ايران در بازي هاي آسيايي گوانگ جو بود كه به عنوان مسوول فني برگزاري مسابقات از سوي كنفدراسيون آسيا انتخاب گرديد كه اين موضوع در تاريخ ورزش سه گانه كشور بي سابقه بوده است.

                 نتايج خوب كسب شده تاكنون

     ** مسابقات بين المللي سه گانه سنگاپور در رده سني اميد

     احسان امينيان موفق شد با كسب ركورد 2/9/2  در مسابقات بين المللي اميد هاي جهان كه در سال 2010 در  سنگاپور برگزار شد، به مقام دومي دست يابد و مدال نقره اين رقابت ها را به دست آورد.

    نويد سليمي پور ديگر نماينده كشورمان با كسب 2/14/37 امتياز به مقام چهارم رسيد.

    **‌ بازي هاي ساحلي 2010 آسيا

     در بازي هاي ساحلي آسيا كه در سال 2010 در مسقط  برگزار شد،‌ تيم ملي ايران با دو ورزشكار در اين رقابت ها شركت كرد كه نخستين تجربه حضور در رقابت هاي آسيايي ورزشكاران ايراني در رده بزرگسالان محسوب مي شود.

    احسان امينيان ورزشكار شايسته كشورمان در اين مسابقات توانست در بين 27 ورزشكار مطرح آسيا، در رده يازدهم قرار گيرد و ركورد سه گانه ايران را بهبود ببخشد

برگرفته از فدراسیون ورزشهای سه گانه

www.triathlon.ir