نگاهی نو به آسیب های ورزشی
بسیاری از مردم روزانه به ورزشهایی می پردازند که شاید اطلاعاتی از نوع و روش تمرینات آن نداشته و بعضا استیل بدنی آنها نیز با آن به هیچ عنوان سازگاری ندارد. برای مثال فردی که دارای بدنی استقامتی است در ورزشهایی مانند ورزشهای سرعتی و شخصی که دارای عضلات و فیزیک سرعتی است در ورزشهای دیگر مشغول می گردد. در جوامع امروز یکی از معضلات فرهنگی بوجود آمده در بین اقشار جامعه به ویژه متحولین مسئله روانی چشم و هم چشمی است که متاسفانه این بحث در ورزش هم ید طولانی دارد. تبلیغات وسیع و انگیزه های مالی بواسطه سیاست گذارهای غربی باعث ایجاد و رشد بی رویه ورزشهای شده است که این ورزشها در بلند مدت باعث ایجاد آسیب ها و ضررهای بسیار جبران ناپذیر می گردد. امروزه بسیاری از مردم به ویژه جوانان بدون اطلاعات کافی گام در ورزشهایی می نهند که بدون شک در بلند مدت نه تنها باعث پیشرفت آنها نمی گردد بلکه باعث از بین رفتن توان فردی و سرخوردگی آنها نیز می شود. ورزشهای همگانی و عمومی که در سطح جامعه انجام می پذیرد تا حدودی از این امر مستثناست. چرا که انگیزه فعالیت این گونه حرکات ایجاد سلامتی در فرد است. اما در ورزشهایی که بحث قهرمانی در آن مطرح می گردد این مسئله واقعا جای تفکر و تعقل دارد. در کشورهای پیشرفته همان طور که همگی می دانیم ورزش دارای دیدگاهی است. در تمام موارد کارشناسان ورزشی در رشته ها و سبکهای خود مستقیما با روشهای علمی مشغول به تدریس و تبادل افکار هستند و همین امر باعث شده تا افراد با انگیزه وارد رشته های هم سطح و متناسب با فیزیک بدنی خود شوند. این مسئله در مدارس غربی بیشترین رشد را داشته است بطوریکه با ورود دانش آموزان به مدارس از آنها تست های متعدد ورزشی گرفته شده و آنها را منطبق با رشته یی متناسب با شرایط آشنا می سازد و همین امر می تواند آینده ای بسیار درخشان برای این افراد داشته باشد. در کشور ما متاسفانه بخاطر عدم اطلاع رسانی و وجود تبلیغات غیر ورزشی توسط فیلم های سینمایی و یا مشکلات عدیده یی مانند دور بودن باشگاه ها و مکانهای ورزشی مناسب و حتی مشکلات دیگر، جوانان و نوجوانان ما را به سوی مکانهای غیر علمی و دور از بهداشت و سلامتی محیط کشانده و باعث می گردد تا این افراد دچار آسیب های جدی مانند دردهای کمر- دردهای مفاصل- آسیب های ستون فقرات – عدم تعادل جنسی- عدم تعادل روحی و صدها درد و آسیب های دیگر گردند.
یکی از آسیب های جدی و بسیار شایع در ورزشکاران کمردرد و دردهای ستون مهره هاست.
که معمولا باعث این ناراحتی ها می گردد از چند حالت خارج نیست اول وجود مربیان ناآگاه که هیچگونه اطلاعاتی به روز در رابطه با ورزش و حرکات و شناخت آناتومی ندارند. دوم عدم اطلاع رسانی از طریق فدراسیون های مربوطه در جهت رشد علمی مربیان با ایجاد کلاسهای مختلف. سوم استفاده از وسایل بدنسازی و فشارهای بیش از حد دور از چشم مربیان و اساتید و چهارم عوامل روحی و روانی یا فیزیکی در زندگی روزمره. اگر نیم نگاهی به انسان و گذشته و حال او داشته باشیم به این امر پی خواهیم برد که در گذشته انسان دارای فیزیک بدنی نیرومند و قوی تر بوده است چرا که زندگی در گذشته بدون وجود تکنولوژی پیشرفته و استفاده از زندگی ماشینی انجام میگرفته و هر فردی برای گذران معیشت خود مجبور به فعالیت های بدنی می شد. البته نقش تغذیه نیز در این امر بسیار مهم است. غذاهای سالم و بدون استفاده از مواد شیمیایی و هورمونیک و تحرک زیاد باعث گشته بود تا این افراد دارای بدنی سالم و سوخت و ساز طبیعی باشند. امروز با افزایش بی رویه زندگی ماشینی و عدم تحرک استفاده از مواد غذای ناسالم باعث رشد آسیب های جدی بخصوص در افراد ورزشکاری که با دستگاه های مختلف استفاده می نمایند، شده است. با گذشت زمان مردم عادی نیز نسل به نسل به صورت انسانهای ضعیفی از نظر فیزیکی در آمده اند که در برخورد با این اصل بهترین کار طراحی و تدوین و برنامه ریزی های بسیار دقیق در رابطه با تقویت فرهنگ ورزش است. اطلاع رسانی در موارد پیشگیری در آسیب هایی به ویژه دردهای مفاصل- ستون مهره ها- کمر و غیره باعث می گردد که افراد به ویژه ورزشکاران از فیزیک بسیار خوبی برخوردار بوده و در هنگام سالخوردگی با خاطری خوش و دور از درد و رنج های ناشی از ورزش های غلط به زندگی بپردازند.
نکاتی که در رابطه با دردهای کمر و اصولا بیماریهای نزدیک به آن باید گفت این است که بیشتر ناراحتی های کمر کاملا جدی نبوده و فقط بازتاب آسیب هایی مانند کوشش یا فعالیت های زیاد، سالخوردگی و برخی از عوامل نظیر اینهاست و اگر سریع به پزشک معالج مراجعه شود خیلی زود و ساده قابل درمان و پیشگیری است. بسیاری از دردهای کمر و ستون مهره ها دارای علائمی هستند که عمده ترین آنها تیر کشیدن و دردهای موضع در طی روز است و دائما در حالات مختلف تکرار می گردد. اگر این دردها جدی گرفته نشود خیلی سریع به صورت مزمن در آمده و شخص را از پای در می آورد. همان طور که مطلعید یک بدن سالم و قوی دارای ستون مهره هایی است که بصورت طبیعی دارای سه منحنی یا خمیدگی است و این خمیدگی ها بصورت کاملا علمی در بدن طراحی و اجرا شده است و تماما باعث محافظت بدن در برابر حرکات غیرقابل پیش بینی است. ستون مهره ها عموما با دیسکها- طنابهای عصبی- عضلات و رباط ها به هم متصل اند. مهره ها و دیسکها از ارزش بسیار بالایی در ستون فقرات برخوردار بوده و این امر در قسمت پائین ستون و در پنج مهره پائینی بسیار وسیع عمل می نماید. ستون فقرات سالم در هر شخصی در یک صف و ردیف قرار گرفته است. معمولا در مردم بویژه ورزشکاران بر اساس عوامل متعدد درد هنگامی شروع می شود که عصب ، محرکها را بصورت نرمال به مناطق مخصوص خودشان نمی رساند. مغز ایمپالس های عصبی بیرون را که درد را تحریک می نماید دسته کرده و در عکس العملی، عضلات پشتی را دچار حالتهای گوناگون از قبیل اسپاسم یا گرفتگی هایی می نماید. این امر می تواند باعث ادامه درد و سفتی و سختی عضلات شود. استرس ، خستگی و اضطراب هم از عوامل بسیار شایع در بروز اینگونه بیماریهاست. بسیاری از حرکات و استفاده های نابجا از بدن نیز باعث درد می شود. ضعف عضلات کششی در قسمت کمر و دور مهره ها باعث افزایش منحنی و گودی کمر می شوند و این امر زمانی تشدید می گردد که برآمدن شکم هم در اثر خوردن غذاهای چرب و کم تحرکی همراه شود و در برخی اوقات گودی کمر خود نیز باعث بیرون آمدن شکم می گردد. حرکات غیر اصولی و غیر علمی در ورزش ها به ویژه نرمشهای رزمی باعث ایجاد آسیب های جدی است برای مثال حرکت خم شدن از جلو در هنگام بسته بودن پاها باعث می گردد تا وزنی معادل 256 کیلوگرم به مهره هفت وارد گردد و اگر این امر تکرار گردد و یا حتی وزنه یی را از زمین در این حالت بردارد صد در صد به این وزن چند برابر اضافه می گردد. یا بد راه رفتن و یا حتی استفاده از کفش های غیر طبی، استفاده از وزنه های غیر استاندارد و یا حتی بدون مربی آگاه، فشار بیش از حد در تمرینات و اصولی تمرین نکردن- و صدها عامل دیگر نیز باعث افزایش و ایجاد دردهای مختلف در بلند مدت است که جبران ناپذیر و ورزشکاران را دچار آسیبهای جدی می نماید.
از جمله عوامل دیگر عوامل حاشیه یی است مانند بلند شدن های ناگهانی از روی زمین یا صندلی، نشستنهای بد و ناگهانی، تصادفات، بد خوابیدن، بد نشستن روی صندلی بصورت غیر استاندارد، ایستادن به مدت طولانی و غیره که باعث ایجاد فشار یا قطع شدن و از بین رفتن دیسکها یا سایش آنها و ایجاد فشار در عصبهای رسانا در بین کپسول او یا جدایی یافتن در بین کپسولها و حالتهای نیشگونهای عصبی در ستون فقرات می گردد. این دردها جملگی باعث ایجاد بیمارهایی از قبیل سیاتیک نیز می گردد که بقیه اندامها را نیز تحت شعاع خود قرار می دهد. امروز مربیان ما حتما باید با دیدی وسیع تر نسبت به آموزش در رابطه با مخاطبین خود بپردازند. شناخت آناتومی بدن فیزیولوژی انسانی حرکات و علوم ورزشی دیگر از مسائلی است که آنها باید از آن اطلاع حاصل نموده و به آن عمل نمایند. مردم هم متقابلا باید با مربیان آگاه در این رابطه به فعالیت بپردازند تا حد الامکان از آسیب های بعدی جلوگیری گردد. در این شماره با چند حرکت ورزشی معمولی در رابطه با پیشگیری و درمان دردهای کمر آشنا خواهید شد.
ماهنامه کمربند سیاه/ سال اول /شماره چهارم